اضطراب و استرس صبحگاهی بیماری شایعی است که ریشه آن را می توان در روان رنجور و آسیبدیده جستجو کرد. متأسفانه نمیتوان برای این نوع اضطراب، تعریف بالینی ارائه داد ولی اغلب آن را استرسی میدانند که بلافاصله پس از بیدار شدن در فرد ایجاد میشود. در این نوشتار به گونههای مختلف استرس صبحگاهی، علتهای بوجودآورنده آن و پنج راهکار مفید برای کنترل و از بین بردن این نوع استرس اشاره می کنیم. اگر به سلامت روان خود اهمیت میدهید، ما را تا پایان این متن همراهی کنید.
این مطالب را هم مطالعه کنید:
5 قرص ضد استرس و اضطراب پر فروش دنیا و ایران!
من اضطراب اجتماعی دارم، چیکار بکنم؟
استرس صبحگاهی می تواند ناشی از بدخوابی باشد
اضطراب و استرس صبحگاهی از نوع اضطراب عمومی به شمار میرود. این نوع بیماری با حمله عصبی شکل نمیگیرد. تنها فرد از خواب برمیخیزد و از اینکه دارد یک روز دیگر را تجربه میکند، دچار هراس میشود. البته این نمونه در سطح خفیف آن است. در شکل شدیدتر، اضطراب صبحگاهی میتواند با نشانه های بیشتری توأم باشد مانند اختلال اضطراب، هراس و وسواسهای فکری و مزاحم.
گاهی شناخت دلایل اضطراب، مخصوصا اضطراب و استرس صبحگاهی آنقدر پیچیده میشود که نمیتوان برای آن منشاء و دلیلی تصور کرد. معمولاً منشاء اضطرابها محصول سالها تجربه امری ناخوشایند است. البته نقش ژنتیک را نیز نمیتوان در بروز این پدیده نادیده گرفت. دلایلی که به استرس ختم میشوند، آنقدر زیاد گزارش شدهاند که نمیتوان دلیل واقعی و دقیقی برای آن در نظر گرفت. اما بهصورت کلی میتوان گفت، اضطرابی که در ساعات اولیه روز پدید میآید، چند دلیل احتمالی در آن نقش دارند؛ مانند:
یکی از دلایلی که باعث بروز اضطراب و استرس صبحگاهی در افراد میشود، داشتن استرس در طول روزهای گذشته است. این افراد بهمحض بیدار شدن از خواب، این اضطراب به آنها دست میدهد که امروز چگونه روزی خواهد بود. این نوع استرسهای برای افرادی که دارای شغلهای حساس و خطیری هستند، بیشتر اتفاق میافتد. چنین فردی این استعداد را دارد که به اضطرابهای خود دامن بزند و دچار وحشت و حتی حملات پانیک شود.
استرس صبحگاهی یکی از شایع ترین انواع استرس ها است
یکی از دلایل پیدایش اضطراب و استرس صبحگاهی پیروی از یک رژیم غذایی نادرست است. گاه افراد بهمحض بیدار شدن مایلاند نوشیدنیهای کافئین دار و غذاهای پرچرب مصرف کنند. این مواد باعث میشود سطح اضطراب در افراد بیشتر شود. کسانی که به اضطرابهای صبحگاهی دچار هستند، بهتر است از مصرف این نوع خوراکیها پرهیز کنند چون این احتمال وجود دارد که سردرد نیز به مشکل آنها اضافه شود.
بدخوابی میتواند اضطراب و استرس صبحگاهی را تشدید کند. داشتن استرس روی کیفیت خواب اثرات نامطلوبی میگذارد. بدن باید بتواند در طی شب، همه خستگیهای روز قبل را برطرف کرده و بدن را بازیابی نماید. خواب کافی میتواند استرسهای گذشته را از بین برده و فرد کمتر دچار کابوس و بدخوابیهای شبانه شود.
یکی از دلایلی که منجر به تجربه اضطراب و استرس صبحگاهی در افراد میشود، اتفاقاتی است که درگذشته و در ساعات اولیه روز برای آنها رخداده است. اگر فردی در زندگی گذشته خود، حوادث و اتفاقات بدی را تجربه کرده باشد، ناخودآگاه منتظر خواهد بود تا صبح با یک حادثه ناخوشایند شروع شود. دعوا و بگومگو با همسر یا کارفرما، تأخیر در رسیدن به محل کار، آزمونها و بسیار مواردی دیگر میتواند، منجر به پیدایش استرس صبحگاهی در فرد شود. این تجربههای ناخوشایند باعث میشود تا فرد بهصورت ذهنی منتظر این باشد که یک روز پرمشغله و پرمخاطره بدی در انتظار اوست و درنتیجه دچار هراس میشود.
برای درمان اضطراب و استرس صبحگاهی لازم است به یک سری نکات پایبند بود. رعایت برخی دستورالعملها که از طرف کارشناسان مربوطه و متخصصین مغز و اعصاب صادر میشود، میتواند بر بهبود خلقوخو و درمان استرس فکری کمک کند. این نکات عبارت هستند از :
بدون شرح
برای درمان اضطراب و استرس صبحگاهی لازم است خودتان را برای یک روز کاری جدید و همراه با آرامش شروع کنید. بهروزی که پیش رویتان قرارگرفته است، خوشبین باشید. اگر منتظر یک روز پراسترس و ناراحتکننده باشید، حتماً این موضوع به سراغتان خواهد آمد و سطح اضطراب شما بالا خواهد رفت. بهجای اینکه خود را آماده کنید که یک روز پراسترسی را شروع کنید به این فکر کنید دلیل این استرسها چیست. سعی کنید جلوی حملات افکار منفی خود را بگیرید. خود را در زمان حال ببینید و تمام فکر و ذهن خود را مصروف به کاری کنید که در حال انجام آن هستید.
برای اینکه از اضطراب و استرس صبحگاهی نجات پیدا کنید، شغل خود را مورد بازبینی قرار دهید. اگر قرار است سر وقت معینی به سرویس محل کارتان برسید، از شب قبل ساعت را روی آن زمان تنظیم کنید. لباسها و کلیه وسایلی که قرار است با خودتان به محل کار ببرید، از شب قبل آماده شده باشند. در محیط کار سعی کنید تمامروز با توجه و دقت لازم به کارتان بپردازید. کاری که شما انجام میدهید باید توأم با آرامش و خونسردی باشد تا کیفیت کاری که انجام میدهید، افزایش یابد. بااینهمه اشتباه بخشی از کار است و اگر در حین کار اشتباه و خطایی از شما سر زد، با خونسردی آن خطا را بپذیرید و سعی کنید دوباره مرتکب آن نشوید. اگر به کارتان علاقهمند باشید، سختیهای آن را بهتر تحمل خواهید کرد.
توجه داشته باشید که هر کاری سختی و مشکلات خاص خود را دارد. اگر در بدترین شغل دنیا مشغول به کار هستید، راههایی برای خود خلق کنید که از آن کار لذت ببرید. کمکم متوجه خواهید شد با رعایت این دستورالعمل سطح استرس شما در طی روز و در محل کارتان بسیار افت کرده است. وقتی روز کاری خوب و بدون استرسی داشته باشید، شب را با آرامش بیشتری خواهید خوابید و طبیعتاً صبح، بدون تنش عصبی و نگرانی از بستر برخواهید خاست.
از نوشیدن زیاد قهوه و نوشیدنی های کافئین دار پرهیز کنید
درمان اضطراب و استرس صبحگاهی با از بین بردن مشکلات زناشویی امکانپذیر است. اگر صبحها با دعوا از خواب بیدار میشوید و هرروز صبح با همسرتان بگومگو دارید، دلایل این بدخلقیها را پیدا کنید. سعی کنید به خاطر خودتان و داشتن یک روز خوب، از به وجود آمدن هرگونه تنشی بین خود و همسرتان اجتناب کنید.
تغییر سبک زندگی نیز میتواند یکی از راه های کاهش اضطراب و استرس صبحگاهی باشد. طی روز خود را با فعالیتهای مفید و سازنده سرگرم کنید. تفریح کنید و به پیادهروی بروید. داشتن تحرک و فعالیت بدنی تغییرات مثبتی در ترشح هورمونها خواهد گذاشت و سرزندگی و شادابی به زندگیتان راه پیدا خواهد کرد. پیروی از یک برنامه و رژیم غذایی بهخوبی میتواند سطح استرسهای روزانه شما را تقلیل دهد. همیشه سعی کنید در لحظه حال زندگی کنید و از زندگی در گذشته و آینده دستبردارید.
ورزش سطح استرس را پایین می آورد
مثبت فکر کردن نیز نقش مهمی در درمان اضطراب و استرس صبحگاهی دارد. ذهن خود را همیشه آرام نگهدارید. اجازه ورود هرگونه فکر ناراحتکننده را به ذهن راه ندهید. سعی کنید با تکرار جملات تأکیدی و مثبت ذهن خود را در لحظه اکنون نگهداشته و با تلقین مستمر جملات مثبت، آن را در ضمیر ناخودآگاه خود نهادینه کنید.
این مطالب را هم مطالعه کنید:
درمان ترس شدید【علت آن چیست؟】+دارو و روان درمانی!
10 راه درمان استرس کودکان(کاملا کاربردی)
5 تا از بهترین قرص های بازار برای اضطراب اجتماعی
علائم فیزیکی اضطراب شدید چیست؟